طرح توجیهی تولید روغن خوراکی
طرح توجیهی تولید روغن خوراکی با توجه به کاربرد و جایگاه آن در تغذیه روزانه انسان می‌تواند برای سرمایه‌گذار و تولیدکننده سود وبازدهی بالایی را به همراه داشته باشد. روغن‌های خوراکی و چربی‌ها در واقع به عنوان غنی‌ترین منبع تامین انرژی برای انسان به حساب می‌آیند، چراکه نسبت به دیگر مواد غذایی دارای کالری بالاتری هستند. ازطرفی دیگر وجود چربی در مکانیسم رشد عقلی و جسمانی دارای تاثیرات تعیین کننده‌ای است و بدن برای جذب ویتامین‌های حلال در چربی همانند ویتامین‌های A ،E ،D و K در بدن خود به چربی نیاز دارد. وجود روغن‌های خوراکی در هر غذایی می‌تواند طعم آن را بسیار خوشمزه‌تر کند. با این حال در طرح تولید روغن خوراکی لازم است تمامی جوانب سنجیده شود که در ادامه قصد داریم به ارائه توضیحات بیشتر بپردازیم. جهت سفارش و نوشتن طرح توجیهی کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره از متخصصان مرکز مشاوره کسب و کار و کاریابی کاردوک جهت نوشتن طرح توجیهی می‌توانید با شماره 02166418908 تماس بگیرید.
معرفی روغن خوراکی
ابتدا قصد داریم بر اساس طرح توجیهی تولید روغن خوراکی تعریفی از روغن را ارائه دهیم. به طور کلی روغن به تمامی مواد معدنی، گیاهی، مصنوعی، چربی‌های گیاهی و حیوانی لغزنده و چسبناک که در دمای اتاق به شکل مایع باشند، گفته می‌شود. روغن‌ها قابلیت حل شدن در آب را ندارند اما در حلال‌های همچون اتر حل می‌شوند.
دسته ای از روغن‌ها که در دمای اتاق حالت جامد دارند، چربی هستند. روغن‌های خوراکی در واقع از تصفیه چربی‌های گیاهی و یا حیوانی بدست می‌آیند. منشا روغن‌های خوراکی گیاهی دانه‌ها، بذرها و مغز میوه‌ها شامل دانه انگور، روغن آفتاب گردان، روغن پنبه دانه، روغن زیتون، روغن بادام، روغن کنجد و … است و منشا روغن‌های حیوانی نیز روغن ایجاد شده در بدن حیواناتی همچون ماهی و دیگر حیوانات خونسرد می‌باشد.
تولید روغن خوراکی از پنبه دانه | طرح توجیهی تولید روغن خوراکی
بر اساس طرح توجیهی تولید روغن خوراکی، نمونه ای از شاخه‌های تولید روغن خوراکی، تولید روغن از پنبه دانه است. بد نیست بدانید که بزرگ ترین منبع تامین مواد اولیه روغن‌های نباتی در کشور ما تخم پنبه است. پنبه به صورت بومی در ایران وجود دارد و در بسیار از نواحی کشور کشت می‌گردد. جهت ثبت نام در سامانه بهین یاب و سامانه مختلف کلیک کنید.
تخم پنبه از مهم ترین دانه‌های روغنی در ایران است که علاوه بر روغن دارای پروتئین نیز می‌باشد. 20 تا 30 درصد از پنبه دانه از روغن تشکیل شده است. از پنبه دانه نوعی روغن نباتی اسختراج می‌گردد که در ابتدا مایعی قرمز رنگ است و پس از تصفیه همانند روغن‌های خوراکی تبدیل به مایعی زرد رنگ، بی بو و دارای طعم ملایم می‌شود.
در روغن دانه‌های پنبه نوعی سم طبیعی به نام گوسیپول وجود دارد که به منظور از بین بردن این سم، حتما روغن‌های استخراجی از تخم پنبه را تصفیه می‌کنند. از مزیت‌های روغن پنبه دانه این است که فاقد کلسترول است و میزان اسید چرب ترانس آن هم بسیار پایین است.
تولید روغن خوراکی از آفتاب گردان
از دیگر شاخه‌های تولید روغن خوراکی، تولید روغن از آفتابگردان می‌باشد. از دانه آفتابگردان به عنوان یک تنقلات استفاده می‌شود. اما علاوه بر این، دانهُ آفتابگردان به عنوان پر روغن ترین دانه روغنی شناخته می‌شود، به طوری که 35 تا 45 درصد از وزن این دانه‌ها متشکل از روغن هستند.
روغن آفتابگردان در طرح توجیهی تولید روغن خوراکی نسبت به دیگر روغن‌های خوراکی دارای ارزش غذایی بالاتری نیز است، به طوری که دارای ویتامین‌های A ،E ،D ،K و مقداری پروتئین سهل الهضم نیز می‌باشد.
روغن آفتابگردان از دانه‌های روغنی گل آفتابگردان استخراج می‌شود و دارای رنگ زرد روشن یا کمی تیره، با طعم شیرین و بوی مطبوع و ملایم است. پس از استخراج روغن از دانه‌های روغنی مابقی به عنوان خوراک دام استفاده می‌شود.
با گسترش استفاده از روغن‌های آفتابگردان و تغییرات ژنتیکی، کارشناسان فعال در این زمینه توانسته اند نژادهای بهتری را پرورش و روغن‌های مرغوب تری را استخراج کنند و برای مصارف مختلف همانند سرخ کردن و پخت و پز مواد غذایی و … مورد استفاده عموم قرار دهند. برای ثبت نام وام در بهین یاب کلیک کنید.
مقایسه انواع روغن‌های خوراکی | طرح توجیهی تولید روغن خوراکی
- روغن‌های جامد حاوی مقدار زیادی چربی اشباع و ایزومر ترانس هستند، در حالی که روغن‌های گیاهی مایع دارای مقدار کمی از اسید چرب اشباع می‌باشند و مقادیر بسیار ناچیزی از ایزومرهای ترانس را دارند. بنابراین روغن‌های گیاهی مایع شامل روغن ذرت، آفتابگردان، زیتون، کانولا(گلزا) و سویا به دلیل داشتن چربی غیر اشباع برای استفاده مناسب تر هستند.
- روِغن‌های گیاهی مایع مقادیر کمی از اسیدهای چرب غیر اشباع را دارند و فاقد کلسترولند و به همین دلیل بهتر از روغن جامد می‌باشند.
- روغن‌های جامد در ابتدا به شکل مایع هستند و برای جامد شدن در فرآیند تولید هیدروژنه می‌شوند. در فرآیند هیدروژنه اسیدهای چرب روغن، اشباع می‌شود و به همین دلیل برای سلامتی زیان آور هستند، چراکه چربی‌های اشباع باعث ایجاد بیماری‌های قلبی عروقی، سکته قلبی و ابتلا به چربی خون می‌گردد. برای اطلاع از اصول کلی طرح توجیهی کلیک کنید.
روغن‌های خوراکی کم ترانس | طرح توجیهی کارخانه تولید روغن خوراکی
با تلاش کارشناسان فعال در این زمنیه، به تازگی روغن‌های کم ترانس تولید و روانه بازار شده است. این روغن‌ها همچون روغن‌های مخصوص سرخ کردنی به صورت نیمه جامد می‌باشند. کم شدن ایزومر در روغن آن را سالم تر می‌کند، اما باعث می‌شود تحمل روغن در برابر حرارت کم تر شود.
روغن‌های مایع در طرح توجیهی تولید روغن خوراکی، برای سرخ کردن در دما و درجه بالا مناسب نیستند اما استفاده متوالی از روغن‌های جامد نیز به دلیل اینکه هیدروژنه شده اند، خطر ابتلا به بیماری‌های همچون سرطان، گرفتگی عروق خونی و ایجاد بیماری‌های قلبی فراهم می‌کند.
بررسی کالاهای جایگزین روغن گیاهی
روغن‌های خوراکی در طرح توجیهی تولید روغن خوراکی، به عنوان یک کالای اساسی در کشور محسوب می‌شود که تمامی خانواده‌ها برای آشپزی آن را تهیه می‌کنند. در میان روغن‌های تولید شده گیاهی و حیوانی روغن‌های حیوانی دارای کیفیت بالاتری هستند.
معمولا از روغن‌های خام نباتی در کارخانه‌های مختلف برای الکل سازی، اسپری سازی، ساخت جلا دهنده‌ها و … استفاده می‌شود و روغن نباتی‌های تصفیه شده نیز به عنوان روغن خوراکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
روغن‌های حیوانی می تواند جایگزین روغن‌های گیاهی شود، اما از آنجایی که این روغن‌ها برای سلامتی مضر هستند، مصرف کننده از روغن‌های گیاهی استقبال بیشتری می‌کند.
کشورهای عمده تولید کننده روغن گیاهی | طرح توجیهی تولید روغن خوراکی
طبق آمار موجود در طرح توجیهی تولید روغن خوراکی، در میان کشورهای مختلف در سراسر جهان که روغن‌های خوراکی تولید می‌کنند، کشورهای زیر بزرگ ترین تولید کنندگان عمده روغن از دانه‌های روغنی هستند.
- کانادا
- چین
- هند
- آمریکا
- اتیوپی
- بنگلادش
- روسیه
- اکراین
- فرانسه
- آرژانتین
انواع روش‌های تولید روغن گیاهی
برای روغن کشی از دانه‌های روغنی گیاهی، روش‌های مختلفی وجود دارد. برای استخراج روغن گیاهی از دانه‌های روغنی از دستگاه پرس و یا طی یک فرآیند شیمیایی از یک حلال استفاده می‌شود. برای مشاهده سایر انواع طرح توجیهی صنایع غذایی و آشامیدنی کلیک کنید.
روش مکانیکی
در طرح توجیهی تولید روغن خوراکی برای تولید روغن خوراکی از دانه‌های روغنی به روش مکانیکی، پوسته‌ها و مواد خارجی دانه‌ها جدا می‌گردد. طی یک عملیات حرارتی، روغن داخل دانه‌ها روان تر می‌شود و سپس عملیات روغن کشی به روش مکانیکی به کمک یکی از روش‌های زیر انجام می‌شود.
- استفاده از پرس‌های جعبه ای و چرخ استخراج دندانه ای
- استفاده از پرس‌های کاسه ای
- استفاده از پرس‌های مارپیچی
روش شیمیایی | طرح تولید روغن خوراکی
در تولید روغن خوراکی از دانه‌های روغنی به روش شیمیایی، روغن باقی مانده در کنجاله استخراج می‌گردد. معمولا روغن باقی ماده در کنجاله ناچیز است که برای استخراج آن از یک حلال استفاده می‌شود. البته لازم است اشاره کنیم که از کنجاله به عنوان غذای دام نیز استفاده می‌کنند و گاهی این مرحله برای حفظ ارزش غذایی دام‌ها حذف می‌گردد.
روش تولید روغن خوراکی | طرح توجیهی تولید روغن خوراکی
در قسمت فوق بر اساس طرح توجیهی تولید روغن خوراکی، به اختصار توضیح دادیم که برای تولید روغن خوراکی مراحل ذخیره سازی، آماده سازی و روغن کشی مکانیکی انجام می‌شود که در این قسمت هر کدام را به تفکیک ارائه کرده ایم:
مرحله اول : ذخیره سازی
پس از جمع آوری دانه‌های روغنی از مزارع و کشتزار‌ها، آن‌ها را به کارخانه‌های روغن کشی منتقل می‌کنند. از آنجایی که نگهداری و ذخیره دانه‌های روغنی از اهمیت بالایی برخوردار است، بایستی به شیوه صحیح و با رعایت درجه رطوبت و دمای مشخص ذخیره سازی شود.
برای ذخیره سازی اصولی نیاز به برخی تجهیزات لازم شامل سیلوهای ذخیره، رطوبت سنج، دماسنج، سیستم هوادهی جهت دمیدن هوا به داخل سیلو و … نیز می‌باشد.
مرحله دوم : آماده سازی | طرح توجیهی کارخانه تولید روغن خوراکی
قبل از ارسال دانه‌ها برای مرحله روغن کشی، لازم است که ناخالصی‌های آن‌ها جدا سازی شود. برای این کار دانه‌های روغنی در الک‌های بوجاری غربال می‌شوند و ناخالصی‌های آن‌ها شامل گرد و غبار، شاخه، پوست و دانه های پوک جدا می‌گردد و در نهایت وارد دستگاه شنگیر می‌شود. (اگر دانه‌های روغنی، دانه‌های پنبه باشند برای گرفتن الیاف روی آن‌ها بایستی وارد دستگاه لیفترگیر نیز شوند.)
دانه‌های تمیز شده وارد سیلوی خشک کن ذخیره می‌شوند و سپس به وسیله نقاله حلزونی و یا نقاله سبدی به داخل خشک کن دانه هدایت می‌گردند. پس از خشک شدن دانه‌های روغنی آن‌ها وارد سیلوهای ذخیره اصلی و سپس سیلوهای روزانه می‌شوند. در داخل سیلوهای روزانه پارو‌های وجود دارد که دانه‌ها را هم می‌زند تا آن‌ها وارد دستگاه‌های روغن کشی شوند.
مرحله سوم : روغن کشی مکانیکی | طرح توجیهی تولید روغن خوراکی
دانه‌ها وارد دستگاه‌های روغن گیری مکانیکی می‌شوند و پس از پشت سر گذاشتن عملیات حرارتی، برای عملیات پرس مکانیکی آماده می‌شوند. حرارت دادن دانه‌های روغنی عملیات پخت دانه‌های روغنی نامیده می‌شود که مزایای زیر را به همراه دارد:
- باعث انعقاد پروتئین در دانه روغنی می‌شود.
- موجب آمیختن قطرات روغن و نفوذ آن‌ها برای جاری شدن روغن می‌گردد.
- چسبندگی روغن به سطوح جامد دانه روغنی را کاهش می‌دهد.
- مواد جامد و باکتری‌ها را از بین میبرد.
- سیالیت روغن را افزایش می‌دهد.
پس از اتمام مراحل حرارت دهی، دانه‌های روغنی وارد دستگاه‌های روغن گیری مکانیکی می‌شوند. میزان و درصد رطوبت، روش پخت و ترکیب شیمیایی دانه‌ها تاثیر زیادی در میزان روغنی که تولید می‌شود دارد. با پرس مکانیکی 90 تا 97 درصد روغن دانه‌ها استخراج می‌شود. برای مشاهده سایر طرح توجیهی صنعتی نوشته شده توسط تیم کاردوک کلیک کنید.
روغن‌های تولید شده دارای مواد جامدی نیز هستند که برای جداسازی این مواد لازم است وارد فیلتر پرس شوند. در نهایت روغن تصویه شده و ذرات کنجاله و جامدات مختلف دیگر از آن جدا می‌شود و وارد مخازن ذخیره روغن خام می‌گردد.
تجهیزات خط تولید واحد روغن کشی
برای تولید روغن خوراکی نیاز به برخی ماشین آلات و تجهیزات ذکر شده در طرح توجیهی تولید روغن خوراکی است. این ماشین آلات به شرح موارد زیر می‌باشد:
- سیلوی ذخیره سازی دانه‌ها
- تسمه نقاله برای انتقال دانه‌ها
- دستگاه بوجاری و شنگیر
- سیلوی روزانه
- پیش گرمکن دانه‌ها
- سیکلون (گردگیر)
- لیفترگیر
- برج پخت
- پرس مارپیچی ( پره ای)
- مخزن ذخیره روغن
- تانک ته نشین کننده
- پمپ روغن
- فیلتر پرس
- مخزن روغن خام
- تسمه نقاله
- سیلوی ذخیره سازی کنجاله
- دستگاه بسته بندی کنجاله در کیسه
خدمات قابل ارائه کاردوک به طرح‌ها و واحدهای تولید کننده
برای تهیه طرح توجیهی تولید روغن خوراکی و طرح توجیهی در زمینه‌های مختلف می‌توانید با کارشناسان تماس بگیرید. از جمله خدمات مرکز مشاوره کسب و کار کاردوک می‌توان به موارد زیر اشاره داشت :
- ارائه خدمات در انتخاب ماشین آلات، تاسیسات عمومی و طراحی سایت پلان
- تامین نیروی انسانی نصب و راه اندازی ماشین آلات و تاسیات عمومی طرح تولید
- مشاوره فرمولاسیون مواد اولیه
- مشاوره اصلاح تکنواوژی، نوسازی و بازسازی واحدهای قدیمی
- مشاوره صادرات محصول با کیفیت به کشورهای دیگر
- تهیه طرح توجیهی و امکان سنجی طرح با استفاده از نرم افزار کامفار توسط متخصصین کارآمد مهندسی
- ثبت نام در سامانه بهین یاب و سامانه مختلف
برای دریافت مشاوره از متخصصان مرکز مشاوره کسب و کار و کاریابی کاردوک جهت نوشتن طرح توجیهی می‌توانید با شماره 02166418908 تماس بگیرید.
