موانع خلاقیت و نحوه مقابله با آن چیست
در بسیاری از مواقع موانع خلاقیت باعث از بین رفتن استعدادها و فرصت‌هایی هستند که می‌توانستند تحولات بزرگی در زندگی شما ایجاد بکنند. شناخت این موانع و جستجو برای رفع آن‌ها به شما کمک می‌کند تا بتوانید از توانایی‌های خود بیشترین بهره برداری را داشته باشید. اصولاً یک تعریف دقیق و مشخصی از خلاقیت وجود ندارد، اما معمولا به انسانی که اندیشه‌ای نو و تازه ارائه می‌دهد، گفته می‌شود. به یاد داشته باشید همیشه هر ایده‌ای در ابتدا خام بوده و نیاز به پرورش دارد؛ در این مسیر باید موانع را بشناسید تا بخش‌های پنهان وجودتان را شکوفا کنید. در ادامه با ما همراه باشید تا موانع خلاقیت و راه‌های پرورش آن‌ها را بشناسید.
برای دریافت مشاوره از کارشناسان مرکز کاردوک جهت شروع کار و بهره برداری از خلاقیت هودتان می توانید با شماره 02166418908 تماس بگیرید.
موانع خلاقیت و نحوه مقابله با آن
خلاقیت در ذهن همه افراد وجود دارد، اما برخی آن را عملی می‌کنند و برای برخی فقط در حد یک ایده باقی می‌ماند. بعضی مواقع نیز فرد نمی‌تواند آنطور که باید از تفکر خلاق خود استفاده کند. این‌ها همان عواملی هستند که اجازه شکل‌گیری ایده‌های تازه را در ذهن ما نمی‌دهند. پس باید بتوانیم موانع خلاقیت را شناسایی کرده و آن را از سر راه خود برداریم تا بتوانیم فردی با تفکر خلاق باشیم. در ادامه به موانع خلاقیت و راهکارهای برطرف کردن آن‌ها می‌پردازیم.
1- موانع خلاقیت | غرق شدن در رویا
همه ما در طول روز رویا پردازی می‌کنیم. انسان بدون رویا معنایی ندارد. اما وقتی هیچ کنترلی روی روند رویاپردازی و خیال بافی خود نداشته باشید، نمی‌توانید به افکار خلاقانه خود اجازه رشد و ظهور بدهید. غرق شدن بیش از حد در رویاها باعث می‌شود تا از واقعیت زندگی و امور روزانه خود دور شوید.
راه حل: رسیدن از رویا به واقعیت
رویاهای خود را مدیریت کنید. سعی کنید به صورت آگاهانه رویاپردازی کنید. اجازه ندهید رشته خیال بافی شما از دست‌تان خارج شود و در جهت نامعلوم حرکت کند. برای انجام این کار به درستی، یک مشکل را در نظر بگیرید و در مورد آن رویاپردازی کنید. از طریق همین رویا بافی به راه حل برسید و در دنیای واقعی آن را اجرا کنید تا مشکل حل شود. این به شما کمک می‌کند تا خلاقیت خود را از دست ندهید.
2- موانع خلاقیت | آشفتگی ذهنی
وقتی کنترلی روی افکار خود نداشته باشید دچار آشفتگی ذهنی می‌شوید. ذهن فرد ممکن است به دلایل مختلفی به هر سمت و سویی کشیده شود. گاهی اوقات دیدن یک تصویر و یا شنیدن یک صدا فرد را وارد جزئیاتی می‌کند که هیچ ربطی به هم ندارند. این ذهن پریشان قدرت خلاقیت فرد را از بین می‌برند. چون اصلاً فکر نمی‌کند و فقط از یک شاخه به شاخه دیگر می‌پرد.
راه حل: استفاده از تکنیک بی ذهنی
رام کردن ذهن سرکش که آدم را به هر سمت و سویی می‌کشاند سخت نیست، اما نیازمند تمرین مداوم است. شما باید هر چیز اضافه و نکته‌های بی استفاده را از ذهن خود دور کنید. هر کاری که انجام می‌دهید فقط تمرکزتان را روی همان کار قرار دهید. مثلاً وقتی غذا می‌خورید، فقط غذا بخورید و یا وقتی فیلم می‌بینید فقط فیلم ببینید و روی تک تک دیالوگ‌های فیلم تمرکز کنید. انجام دادن این تمرین برای چند بار اول سخت خواهد بود اما به مرور می‌توانید کنترل ذهن سرکش خود را به دست بگیرید.
3- موانع خلاقیت | مشغولیت‌های بیش از حد روزانه
شاید شما هم جزء آن دسته افرادید که بیشتر طول روز خود را با کار سپری می‌کنند. این افراد هیچ وقتی برای فکر کردن ندارند. وقتی نتوانید برای اندیشیدن زمانی را تعیین کنید، چگونه می‌خواهید خلاق باشید و یا به خلاقیت برسید؟ این یکی از مهم‌ترین موانع خلاقیت است که بیشتر انسان‌ها درگیر آن هستند، یعنی “نداشتن زمان مشخص برای اندیشیدن”.
راه حل: تعیین زمان مشخص برای فکر کردن
شاید نتوانید در وضعیت کاری خود تغییری ایجاد کنید، اما می‌توانید زمانی را برای اندیشیدن تعیین کنید. موفقیت در این کار به خصوصیت‌های شما برمی‌گردد. بررسی کنید در چه زمانی از روز حالتان بهتر است، در آن زمان چند دقیقه را به تفکر بپردازید و اجازه ندهید چیزی تمرکزتان را بر هم بریزد.
4- موانع خلاقیت | نگرانی بیش از حد
یکی از مشکلات بشر امروزی نگرانی بیش از حد بر سر هر موضوعی است. وقتی که افراد بیش از حد بر سر موضوعات کاری، شخصی، اخبار و حوادث و هر چیز سطحی و غیر سطحی، ذهن خودشان را درگیر می‌کنند، از تفکر خلاق فاصله می‌گیرند. با اینکه می‌دانند نگرانی آن‌ها در بیشتر مواقع چیزی را برطرف نمی‌کند، اما به این رفتار خود ادامه می‌دهند.
راه حل: نگران نباشید
قدرت اینترنت و شبکه‌های مختلف تلویزیون، دنیای جدیدی برای ما ایجاد کرده که می‌توانیم هر لحظه در جریان به روزترین اخبار قرار بگیریم. اما یک بار با خودتان فکر کنید که آیا این حجم از اطلاعات بی ربط برای زندگی شما لازم است!. توجه کردن به اخباری که در یک کشور دیگر رخ می‌دهد و از قضا دردناک هم هست جز نگران کردن شما چیزی را به همراه ندارد. یادتان باشد شما نمی‌توانید همه نگرانی‌های دنیا را برطرف کنید و هیچ مشکلی در کره زمین باقی نگذارید. اتفاقات تلخ و غمناک همیشه وجود دارند. شما باید سعی کنید کمتر در جریان اخبار و حوادث مختلف قرار بگیرید تا سطح نگرانی خود را کاهش دهید.
یادتان باشد شاید بتوانید با کمک‌های خود فقط بخشی از مشکلات دیگران را حل کنید نه همه آن را. بنابراین نگرانی را در خود برطرف کنید تا فرصتی داشته باشید که خلاقیت خود را شکل دهید. همانطور که بودا می‌گوید: «اگر مشکل قابل حل شدن است پس چرا نگرانی؟ اگر مشکل قابل حل شدن نیست پس نگرانی هیچ سودی برایت ندارد».
5- موانع خلاقیت | کارهای یکنواخت
هیچ چیز بدتر از یکنواختی نیست. بدون شک همه ما گاهی دچار این مشکل می‌شویم که هیچ تنوعی در روزهای زندگی‌مان وجود ندارد و تنها تکرار مکررات در حال آمد و شد است. معمولاً یکنواختی به خاطر فشار زیاد کاری اتفاق می‌افتد. این مشکل عوارض زیادی همچون عدم تمرکز، احساس ایستایی، بی حوصلگی و بدتر از همه مانع خلاقیت فرد می‌شود.
راه حل: ایجاد تنوع در زندگی
برای ایجاد خلاقیت و برون رفت از وضعیت یکنواختی می‌توانید از موارد زیر کمک بگیرید:
1- در محیط کاری پروژه‌های جدید و متنوعی دریافت کنید.
2- مسئولیت‌های تازه‌ای به عهده بگیرید.
3- مهارت‌های حرفه‌ای را بیاموزید.
4- ورزش کنید.
5- با افراد جدیدی رفت و آمد کنید.
شاید به نظرتان این موارد خیلی ساده باشند اما به شما کمک می‌کند از یکنواختی خارج شوید و به خلاقیت‌های تازه‌ای دست پیدا کنید.
موانع خلاقیت در سازمان
علاوه بر موانع فردی که نام بردیم، افراد در سازمان‌ها نیز با موانعی رو به رو می‌شوند که اجازه خلاق بودن را از آن‌ها می‌گیرد که عبارتند از:
1- بروکراسی اداری و مقررات دست و پاگیر
2- رهبر و مدیری کنترل گر
3- فشار سیستم بر نتیجه‌ای مشخص
4- عدم توجه به نوآوری
کوتاه سخن اینکه…
اگر بتوانیم مسائل مختلف زندگی‌مان را به گونه‌ای دیگری حل کنیم و به ایده‌های تازه‌تری برسیم، به مهارت تفکر خلاق دست پیدا می‌کنیم. خلاقیت از ذهن ما سرچشمه می‌گیرد و ما باید شرایط محیط بیرون از ذهن خود را طوری تغییر دهیم که منجر به خلاقیت در ما شود. در این صورت است که شما می‌توانید در زندگی کاری و شخصی خود به موفقیت برسید. همچنین خوب است که با شناخت ویژگی های افراد خلاق آن ها را در خود نیز پرورش دهید.
برای دریافت مشاوره از کارشناسان مرکز مشاوره کسب و کار کاردوک جهت شروع کار و بهره برداری از خلاقیت هودتان می توانید با شماره 02166418908 تماس بگیرید.
سؤالات متداول
قطعاً همینطور است. تفکر منفی به عنوان یک سد بزرگ ذهنی، مانع از این می‌شود تا فرد ایده‌های خود را به اجرا بگذارد چون می‌ترسد که ایده‌هایش از بین بروند و یا دزدیده شوند.
بله. یوگا ورزشی است که به مهار تفکرهای انباشته شده در ذهن کمک می‌کند و همچنین تمرینات تجسم سازی یوگا به آزاد شدن انرژی خلاق کمک می‌کند و قوه تخیل را تقویت می‌نماید. بنابراین یوگا می‌تواند باعث خلاقیت در افراد شود.
