امکان سنجی سیستمی

امکان سنجی سیستمی همراه با امکان سنجی های مالی و اقتصادی انجام می شود و در بردارنده پارامترهایی است که در نرم افزارهای مربوطه وارد می شود که می توانیم به کمک آن از میزان توجیه پذیری یک پروژه مطلع شویم. امکان سنجی به تجزیه، تحلیل و ارزیابی پتانسیل های یک پروژه بر اساس مطالعات پایه ریزی شده و تحقیق های انجام شده، گفته می شود. نتیجه امکان سنجی، عملی بودن و یا نبودن یک پروژه می باشد. برای دریافت اطلاعات تکمیلی پیرامون امکان سنجی سیستمی تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

امکانسنجی چیست؟

امکان سنجی و یا easibility study به معنای تجزیه و تحلیل کلیه فاکتورهای مربوط به یک پروژه می باشد. در امکان سنجی یک محصول، مطالعات اقتصادی، فنی، حقوقی، بازار و امکان سنجی سیستمی به منظور بررسی میزان احتمال موفقیت اجرای پروژه انجام می شود.

در واقع مدیران پروژه و سرمایه گذاران پیش از شروع و انجام یک پروژه، اقدام به مطالعات امکان سنجی می کنند تا تمامی جوانب و منافع پروژه را قبل از صرف وقت و هزینه زیاد بررسی کنند.  همینطور به واسطه امکان سنجی افراد می توانند از سرمایه گذاری های پرخطر مطلع شوند و به صورت عجله ای و بدون کسب اطلاعات لازم، قدم در مسیر کسب و کاری نگذارند و به این واسطه در وقت و هزینه خود صرفه جویی نمایند.

سرفصل های امکان سنجی

همانطور که اشاره کردیم امکان سنجی در تمامی انواع خود، دارای یک خط روند و مفاهیم واحد است اما مسلم است که در هر کدام تحلیل های متفاوتی صورت می گیرد.

برای یک امکان سنجی سیستمی، اقتصادی و فنی دقیق، لازم است که تیم اجرایی دارای تجربه کافی در زمینه طرح توجیهی و نگارش امکان سنجی باشند تا خروجی به واقعیت نزدیک تر باشد. برای امکان سنجی از نرم افزار های مختلفی می توان کمک گرفت که یکی از آن ها کامفار است.

یک طرح توجیهی و یا امکان سنجی محصول زمانی کامل و جامع است و به عبارتی سرمایه گذار می تواند به آن اعتماد کرده و نسبت به سرمایه گذاری از آن استفاده کند؛ که در بردارنده بررسی و ارزیابی محصول در تمامی جنبه های مالی، اقتصادی، حقوقی، بازار و … باشد. به عبارت کلی یک طرح توجیهی کامل دارای قسمت ها و سرفصل های زیر است:

• بخش اول : آشنایی با طرح و پروژه
• بخش دوم : بررسی اقتصادی و پرداختن به مطالعات بازار
• بخش سوم : مطالعات فنی و بررسی دانش فنی تولید محصول
• بخش چهارم : برآورد میزان سرمایه گذاری و بازدهی طرح توجیهی
• بخش پنجم : برآورد هزینه های تولید و ارزش فروش سالانه پروژه
• بخش ششم : پیش بینی مالی و نحوه تامین  منابع مالی برای آغاز پروژه
• بخش هفتم : بررسی و مطالعات مالی و اقتصادی پروژه

قبل از هرگونه سرمایه گذاری و اجرای یک پروژه و شروع فعالیت اقتصادی، انجام مطالعات امکان سنجی الزامی است. امکان سنجی به منظور ارزیابی و تجزیه و تحلیل داده های یک پروژه انجام می شود که آیا می توان یک پروژه را اجرایی کرد یا خیر. این فرآیند کمک بسیاری به صرفه جویی در زمان و هزینه خواهد کرد.

زمانی می توان بر اساس نتایج امکان سنجی گفت که اجرای یک پروژه دارای توجیه اقتصادی است که فرآیند تولید متناسب با سرمایه، دارای جریان نقدی و سود باشد. پایداری طرح در طولانی مدت نیز از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.

در امکان سنجی چه مواردی بررسی می شود؟

در صورتی که یک امکان سنجی به خوبی و با در نظر گرفتن اصول طراحی طرح توجیهی تولید محصول، طراحی شده باشد در بردارنده تمامی توضیحات مرتبط با پروژه و کسب و کار است.

معرفی محصول و یا پروژه، موارد اقتصادی و برنامه های حسابداری، جزئیات پروژه و عملیات های صورت گرفته شده، بازار هدف، میزان عرضه و تقاضا، بازاریابی محصول و … در این امکان سنجی باید به صورت شفاف بیان شود.

مبحث های مختلف مطالعه های امکان سنجی

مطالعات امکان سنجی دارای مباحث گوناگون است که میزان عملی بودن و یا نبودن پروژه را بررسی می کند. در ادامه به مبحث های یک امکان سنجی که در بردارنده امکان سنجی سیستمی نیز می باشد، پرداخته ایم:

1. امکان سنجی حقوقی : در امکان سنجی حقوقی، پروژه از نظر قانون و قوانین بررسی می شود تا بر خلاف مقررات جامعه نباشد.
2.  امکان سنجی اقتصادی : میزان سود آوری پروژه در امکان سنجی اقتصادی بررسی می گردد. در واقع باید هزینه هایی که صورت بگیرد و میزان سود حاصل از آن در این مرحله تخمین زده شود.
3. امکان سنجی فنی : در امکان سنجی فنی منابع فنی مورد نیاز برای انجام و اتمام پروژه بررسی می شود. آیا برای عملی کردن طرح توجیهی امکانات و دانش فنی وجود دارد.
4. امکان سنجی زمانی : در این مرحله زمانبندی اجرای مراحل مختلف پروژه بررسی می گردد که زمان پیاده سازی عملیات و پروژه چگونه باید باشد. گاهی طولانی شدن زمان اجرای پروژه منجر به شکست می شود.
5. امکان سنجی سیستمی : همخوانی پروژه با سیاست های مرتبط با آن را امکان سنجی سیستمی می گویند. به عنوان مثال یک سیستم پردازش داده باید با سیاست های حفاظت اطلاعات همخوانی داشته باشد.
6. امکان سنجی اجتماعی : هزینه های احتمالی موجود برای اشخاص دیگر و میزان بهره آن ها از این پروژه در امکان سنجی اجتماعی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

امکان سنجی سیستمی که یکی از مراحل امکان سنجی محصول است، از کارهای مهم قبل از شروع یک پروژه و کار می باشد که بدون آن آغاز یک پروژه با ریسک بالایی همراه است؛ چراکه ممکن است منجر به از بین رفتن وقت و هزینه شود.

بنابراین لازم است برای به دست آوردن یک اطلاعات اولیه از کار، سرمایه گذاران اقدام به مطالعه امکان سنجی محصول کنند.